Makaleler

Münada

Bir kimseye seslenip onun dikkatini çekmek istediğimizde bazı edatlar kullanırız. Bu edatlara “nida edatları” denir.يَا ، أَيَا ، هَيَا ، أَ ، آ، أَىْ ، آىْ    gibi. Bunların içinde en çok kullanılanı ( يَا ) dır.

Nida edatından sonra gelen isme “münada” denir. Nida “seslenme” , münada “seslenilen” anlamına gelir. Münada irab açısından ya ref durumunda ya da nasb durumunda gelir. Ancak asıl konumu nasb olmasını gerektirir. Ref durumunda olsa bile mahallen mensub olur.

Nida edatından sonra tek kelimelik özel isim gelirse ref alameti üzere mebni olur. Tenvini varsa kaldırılır.

Ali!   عَلِىٌّ  /  يَا عَلِىُّ

Kerim!   كَرِيمٌ  /  يَا كَرِيمُ

Münada cins isim olursa şu durumlar söz konusu olur.

1- Karşımızda olan bir nekra isim ise ref alametleri üzere mebni olur. Tenvini kaldırılır.  يَا رَجُلُ “Ey Adam!” gibi. Bu adam tanımadığımız ve ismini de bilmediğimiz bir adamdır.

2- Nekra olmakla birlikte topluluktan kastedilmeyen herhangi birine sesleniliyorsa nasb alametleri üzere mebni olur. Tenvini kaldırılmaz.  يَا رَجُلاً “Ey Adam!” gibi. Bu, herhangi bir adam, topluluk içinde rastgele seslendiğimiz bir adam demektir. Tamamen nekradır. Buna nekra-i gayri maksude denilir.

3- Münada izafet şeklinde gelirse mansub olur.  رَسُولُ اللَّهِ  “Allah’ın Resulü” tamlamasını nida edatıyla ifade etsek,  يَا رَسُولَ اللَّهِ  şeklinde olur.

4- Münada (ال ) takısı almışsa nida edatıyla münada arasına müzekkerde ( أَيُّهَا ), müenneste (أَيَّتُهَا ) girer. Münada ref alametleri üzere mebni olur.

 

 

Ek Bilgi 1:

MÜNADA- Çağrılan

Nida edatları: يَا  اَيَا  هَيَا   اَىْ  اَ 

 

1- MÜNADA özel isim veya başında elif-lam olursa son harekesi ötre olur. Elif-lamlı olursa ayrıca başına  اَيُّهَا  اَيَّتُهَا    getirilir.

Ey doktor اَيُّهَا الطَّبِيبُ   = اَيَّتُهَا الطَّبِيبَةُ

Ey aliيَا عَلِىُّ      

2- MÜNADA isim ve sıfat tamlaması ise sonu çift üstün olur.

Ey Allah”ın kuluيَا عَبْدَ اللَهِ  

Ey dağa çıkanيَا طَالِعًا جَبَلاً  

Ey hayırlı işlere koşanيَا مُسْرِعًا فِى الْخَيْرَاتِ  

Ey cömert adam elimden tutيَا رَجُلاً كَرِيمًا خُذْ مِنْ يَدِى

             

2011 Arapca okulu. www.arapcaokulu.com, Arapça YDS, Çeviri, Dilbilgisi, Tezler, İş Arapçası, Cv örnekleri, Harekeleme programı, Arap medyası, Kitap indir, karikatürler, Deneme sınavları
Powered by Joomla 1.7 Templates