Makaleler

| Yazdır |

2) Müennes İsim: Canlı varlıkların dişilerine veya gramer bakımından dişi kabul edilen (kendisinde dişilik alâmeti bulunan) cansız varlıklara verilen isimdir.

MÜENNESLİK ALAMETLERİ

ÖRNEK:

Örnek:

2) İsimlerin sonlarına getirilen yuvarlak te yani ta-i merbuta(ة )

Müennes Kelime Müenneslik Alameti Anlamı
مِظَلَّةٌ (mizalletun) ة   ta-i merbuta Şemsiye
نَظَّارَةٌ (nazzaratun) ة   ta-i merbuta Gözlük
مَدْرَسَةٌ(medrasetun) ة   ta-i merbuta Okul
ناَفِذَةٌ   (nafizetun) ة   ta-i merbuta Pencere

NOT: Aslında “ ة “  ta-i merbuta dişilik alametidir.Ama bazı istisnai durumlar vardır :

Bu kelimede dişilik alametlerinden “  ta-i merbuta” bulunmasına rağmen gerçekte bir erkek ismidir .Bunun gibi birkaç istisna isim vardır ve bunları Türkçede de  kullandığımız için kolaylıkla anlayabiliriz.

3) İsimlerin sonlarına getirilen ve “  ى    ” şeklinde yazılan elif-i maksura:

Müennes Kelime Müenneslik Alameti Anlamı
صُغْرَى (suğra) “  ى    ” elif-i maksura En küçük
حُبْلَى  (hubla) “  ى    ” elif-i maksura Hamile
عَطْشَى(atşa) “  ى    ” elif-i maksura Susamış bayan
سَلْمَى (Selma) “  ى    ” elif-i maksura Bayan ismi
بُشْرَى (Büşra) “  ى    ” elif-i maksura Müjde

NOT: فَتًى  (genç erkek)

-مُصْطَفَى  – مُوسَى ….

Bu kelimelerde dişilik alametlerinden “  ى    ” elif-i maksura bulunmasına rağmen gerçekte erkek (müzekker) varlıklara ait isimlerdir.

4) İsimlerin sonlarına getirilen ve “  اءُ   ” şeklinde yazılan elif-i memdude:

Müennes Kelime Müenneslik Alameti Anlamı
زَرْقَاءُ “  اءُ   ” elif-i memdude Mavi
حَدْبَاءُ “  اءُ   ” elif-i memdude Kambur
شَقْرَاءُ “  اءُ   ” elif-i memdude Sarışın
صَحْرَاءُ “  اءُ   ” elif-i memdude Çöl

Gerçekte dişi bir canlıya ait olmadığı ve müenneslik alamaetlerinden herhangi birini taşımadığı halde müeenes olarak kabul edilen bazı isimler vardır .Onları şu şekilde sıralayabiliriz:

Örnek

*شَمْسٌ : Güneş

* نَفْسٌ : Nefis

* أرْضٌ : Yer, arazi

* حَرْبٌ : Harp, savaş

* رِيْحٌ : Rüzgar

* نَارٌ : Ateş

* بِئْرٌ : Kuyu

NOT: Bir kelimenin semai müennes olup olmadığını anlamanın tek yolu onları ezberlemektir.Şimdiden kolay  gelsin.

*قَدَمٌ :ayak

*يَدٌ : el

*عَيْنٌ: göz

*أذُنٌ :kulak

*قُرَيْشٌ : Kureyş

*مَكَّةٌ : Mekke

*تُرْكِيَا : Türkiye

*مِصْرٌ : Mısır

4) Canlı veya cansız , akıl sahibi olmayan topluluk isimleri:

*اَشْهُر: Aylar

*اَطْعِمَةٌ:Yemekler

*أَبْقارٌ:İnekler

*أشْجَارٌ :Ağaçlar